У Варшаве «вельмі сур’ёзна» ўспрымаюць інцыдэнт, які адбыўся 15 ліпеня, калі ў бок Польшчы праз агароджу на мяжы зь Беларусьсю кінулі бутэльку з запальнай сумесьсю, заявіў 17 ліпеня ў эфіры Польскага радыё міністар унутраных справаў і адміністрацыі Томаш Семоняк.
«Безь беларускіх спэцслужбаў гэтага б не адбылося, і мы будзем рашуча пратэставаць, — цытуе міністра польскае выданьне Wprost. — Бо Беларусь нясе адказнасьць за тое, што адбываецца зь яе боку, і гэтая сытуацыя — яўная спроба правакацыі, спроба распаліць абстаноўку».
«Я абмеркаваў тое, што адбылося, зь міністрам замежных справаў Радославам Сікорскім, і мы прымем адпаведныя захады. Не хачу забягаць наперад. Памежная служба на ўзроўні ўпаўнаважаных ужо заявіла беларускаму боку рашучы пратэст», — заявіў ён.
Міністар падкрэсьліў, што «падобныя сытуацыі непрымальныя». Паводле яго, «на шчасьце, тут ніхто не пацярпеў, але нядаўнія выпадкі — гэта эскаляцыя».
«Магчыма, яны (улады ў Менску. — „Позірк“) лічаць, што, увёўшы памежны кантроль зь Нямеччынай і Літвой, мы адмовімся ад Беларусі. Мы не адмовімся: сілы засталіся ранейшымі, усё працуе выдатна, і няма ніякіх парушэньняў мяжы», — сьцьвярджае Семоняк.
Пры гэтым ён падкрэсьліў, што мяжа ў бясьпецы:
«Узмоцненыя патрулі, 11.000 афіцэраў і салдатаў пастаянна ў стане баявой гатоўнасьці. Супрацоўнікі паліцыі ў Беластоку таксама гатовыя выехаць на мяжу ў разе патрэбы».
У МЗС Беларусі адрэагавалі
У Міністэрстве замежных спраў Беларусі заявілі, што эўрапейскія краіны не спрыяюць вырашэньню праблемы.
«Абвінавачаньні ў адрас Беларусі не дапамогуць вырашыць крызіс, які быў створаны ў Эўропе», – працытавала заяву МЗС Беларусі дзяржаўнае выданьне «Беларусь сегодня».
У заяве таксама адзначаецца, што «ЭЗ адмаўляецца канструктыўна супрацоўнічаць з краінамі паходжаньня мігрантаў, ігнаруючы сапраўдныя прычыны міграцыі, пры гэтым Брусэль замарозіў дыялёг зь Беларусьсю, уключаючы экспэртныя кантакты, што фактычна спыніла супольную працу ў пытаньнях мяжы і міграцыі».
Паводле падлікаў «Позірку», з пачатку году Польшча перадухіліла 16,3 тысячы спробаў незаконнага пранікненьня мігрантаў з тэрыторыі Беларусі, у тым ліку за 16 дзён ліпеня— 1,7 тысячы.
16 ліпеня міністар абароны краіны Ўладыслаў Касіняк-Камыш таксама заявіў аб нарастаньні агрэсіі з боку мігрантаў, якія спрабуюць трапіць у Польшчу зь беларускай тэрыторыі.
Прэс-сакратар міністэрства ўнутраных справаў і адміністрацыі Яцэк Дабжыньскі ў сваю чаргу паведаміў, што 15 ліпеня пасьля 22:00 «на супрацоўнікаў і салдатаў памежнай службы адбыўся напад з боку асобаў, якія былі па той бок загароды».
«На абаронцаў нашай мяжы абрынуўся град камянёў, а адзін з нападнікаў кінуў у іх бутэльку з запальнай сумесьсю, — паінфармаваў ён. — Кінутая бутэлька разьбілася аб дарогу, а вадкасьць, якая вылілася, загарэлася. На шчасьце, ніхто не пацярпеў. У ходзе апэрацыі былі затрыманыя 10 іншаземцаў».
«Гэты інцыдэнт абуральны і непрымальны. Перакананы, што ён ня мог адбыцца бязь ведама і згоды беларускіх спэцслужбаў. Уся адказнасьць за гэты інцыдэнт ляжыць на Беларусі, якая ўжо некалькі гадоў вядзе агрэсіўныя дзеяньні на гэтым участку мяжы», — напісаў Дабжыньскі на сваёй старонцы ў сацыяльнай сетцы Х.
Міграцыйны крызіс на граніцы Беларусі і краін ЭЗ працягваецца зь вясны 2021 году. Улады суседніх эўрапейскіх дзяржаваў лічаць яго «гібрыднай атакай», арганізаванай рэжымамі ў Менску і Маскве.
Мігранцкі крызіс 2021-2025. Асноўнае
- У ліпені 2021 году Аляксандар Лукашэнка заявіў, што з прычыны санкцыяў Беларусь больш ня будзе стрымліваць нелегальную міграцыю ў краіны Эўразьвязу. Найперш вялікія патокі мігрантаў накіраваліся ў Літву, па стане на верасень — звыш 4,2 тысячы чалавек з краінаў Азіі і Афрыкі. Затым напружаньне на сваіх межах адчулі Латвія і Польшча.
- Рэагуючы на крызіс, Літва і Польшча пачалі будаваць сьцяну на мяжы зь Беларусьсю.
- Урады Літвы, а затым Латвіі і Польшчы, улетку 2021-га зрабілі істотна больш строгім заканадаўства аб нелегальным перасячэньні дзяржаўнай мяжы, а таксама выслалі ў памежныя зь Беларусьсю раёны падмацаваньне з вайсковых злучэньняў. Лукашэнку абвінавацілі ў спрыяньні нелегальнай міграцыі ў краіны Эўразьвязу.
- У Літве ў лягерах для ўцекачоў мігранты неаднаразова ладзілі бунты і намагаліся зьбегчы.
- Улады Польшчы зь верасьня распачалі затрыманьні і дэпартацыі людзей, якія дапамагаюць мігрантам нелегальна перасякаць мяжу. Сярод іх як грамадзяне Польшчы, так і грамадзяне Беларусі, краінаў Азіі, у тым ліку некаторыя асобы, што маюць від на жыхарства ў краінах Эўразьвязу.
- Прэм’ер-міністар Польшчы Матэвуш Маравецкі выказаў упэўненасьць, што сцэнар «гібрыднай агрэсіі» супраць Эўразьвязу быў распрацаваны Менскам не самастойна, а ў шчыльнай супрацы з Масквой.
- Прэс-сакратар каардынатара спэцслужбаў Польшчы Станіслаў Жарын 27 верасьня заявіў, што 20% затрыманых мігрантаў маюць сувязі з Расеяй, пра што сьведчаць знойдзеныя доказы. Міністар унутраных спраў і адміністрацыі Мар’юш Каміньскі сказаў, што беларускія памежнікі даюць мігрантам псыхатропныя сродкі, у тым ліку дзецям.
- 30 верасьня ПАРЭ катэгарычна асудзіла практыку вяртаньня мігрантаў «у трэцюю краіну, дзе ім ня можа быць гарантавана міжнародная абарона», і нагадала Латвіі, Літве і Польшчы пра забарону на калектыўную высылку іншаземцаў.
- 8 кастрычніка Варшава заявіла, што трактуе паводзіны беларускага боку як «агрэсіўныя дзеяньні супраць Польшчы». Зьявіўся шэраг відэадоказаў, што беларускія памежнікі ня толькі не спыняюць мігрантаў, але і актыўна дапамагаюць ім нелегальна перасякаць польскую мяжу.
- На межах Беларусі з Польшчай і Літвой ад пачатку міграцыйнага крызісу загінулі сама меней 9 чалавек.
- 8 лістапада раніцай на мяжы зь беларускага боку заўважылі буйную калёну зь некалькіх сотняў мігрантаў, якія рушылі ў суправаджэньні ўзброеных сілавікоў да калючага дроту на мяжы з Польшчай, намагаючыся перасекчы мяжу. Паводле розных ацэнак, іх колькасьць была ад 2 да 4 тысяч чалавек. Многія атрымалі візы ў беларускім дыпляматычным прадстаўніцтве ў Анкары, турэцкія авіякампаніі ўдзельнічаюць у перакіданьні мігрантаў у Беларусь.
- У наступныя дні мігранты пры спрыяньні беларускіх сілавікоў сталі лягерам на памежнай паласе. Курд з Іраку Рэбаз Наджм Хама Саід сказаў Свабодзе, што беларуская міліцыя дапамагае высякаць дрэвы для вогнішчаў на беларускай жа тэрыторыі. Некаторым групам удалося прарвацца на польскую тэрыторыю, але вайскоўцы затрымалі ўсіх парушальнікаў.
- 10 лістапада эўрадэпутат Радаслаў Сікорскі заявіў, што крызіс на мяжы ініцыяваны пры падтрымцы Масквы, а Лукашэнку трэба прызнаць тэрарыстам і выдаць Міжнароднаму трыбуналу. Шэраг іншых эўрапейскіх палітыкаў таксама выказалі ўпэўненасьць, што Пуцін з дапамогай Лукашэнкі расхіствае Эўропу, пачуліся заклікі да ЭЗ дзейнічаць актыўна, а не чакаць.
- 11 лістапада ў паветранай прасторы Беларусі пачалі патруляваць межы расейскія бамбавікі Ту-22М3. Яны належаць паветрана-касьмічным сілам Расеі.
- 11 лістапада Фэдэральная паліцыя Нямеччыны заявіла, што толькі за першыя дні лістапада ў краіну трапілі больш за тысячу мігрантаў, якія выкарысталі Беларусь як краіну транзыту.
- Са жніўня польскія памежнікі спынілі больш за 33 тысячы спробаў нелегальнага перасячэньня мяжы з боку Беларусі, летась іх было 88.
- 15 лістапада больш за 3 тысячы мігрантаў сабраліся на беларускім памежным пераходзе «Брузгі» перад лініяй польскай мяжы, умацаванай часовымі загародамі і шарэнгай польскіх вайскоўцаў.
- Па словах прэс-сакратара Лукашэнкі Натальлі Эйсмант, у Беларусі агулам каля 7 тысяч мігрантаў, якія спадзяюцца трапіць у Нямеччыну.
- 22 лістапада ў Бэрліне адмовіліся прымаць каля 2 тысяч чалавк з Блізкага Ўсходу, якія прыбылі ў Беларусь пасьля арганізацыі рэжымам Лукашэнкі мігранцкага крызісу.
- 25 лістапада мігранты правялі акцыю пратэсту на памежжы, заяўляючы, што ня хочуць вяртацца назад у свае краіны.
- На больш чым дзесяці эвакуацыйных рэйсах у Ірак і Сырыю ў лістападзе-сьнежні Беларусь пакінулі каля 4,5 тысяч мігрантаў.
- На пачатку 2022 году сталі вядомыя тэрміны пабудовы агароджаў на мяжы зь Беларусьсю. Польшча адзначыла, што агароджу дабудуюць да канца чэрвеня, а Літва, што да восені.
- За 2023 год памежнікі суседніх зь Беларусьсю краін Эўразьвязу спынілі 42 тысячы спробаў нелегальнага пранікненьня на сваю тэрыторыю, што на траціну больш за 2022 год.
- Шараговец 1-й Варшаўскай бранятанкавай брыгады Матэвуш Сітэк, паранены нажом 28 траўня 2024 году на мяжы зь Беларусьсю, памёр 6 чэрвеня ў Варшаве. Раненьне вайсковец атрымаў падчас спыненьня спробы групы мігрантаў прарвацца праз сталёвую загароду зь беларускага боку. Калі салдат блякаваў пралом у сталёвай агароджы на мяжы з дапамогай ахоўнага шчыта, мігрант, прасунуўшы руку праз плот, нанёс яму ўдар нажом, прывязаным да палкі, у грудзі. Нож затрымаўся ў целе жаўнера. У бок пацярпелага і памежніка, які дапамагаў яму, кідалі палкі і камяні.
Форум