Дональд Трамп заявіў, што ўвядзе высокае мыта супраць Расеі, калі міру ня будзе на працягу 50 дзён, і сказаў пра пастаўку 17 сыстэм Patriot

Марк Рутэ і Дональд Трамп.

Сустракаючыся з Генэральным сакратаром NATO ў Вашынгтоне, прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп заявіў, што ён «вельмі незадаволены Расеяй».

Трамп таксама заявіў, што ўвядзе высокае мыта супраць Расеі, калі мірнае пагадненьне ня будзе дасягнутае на працягу «50 дзён».

«Я расчараваны» ў Пуціне», — заявіў Трамп.

Тарыфы будуць «вельмі жорсткімі», сказаў прэзыдэнт ЗША. Гэта мыта для краін, якія дапамагаюць Расеі. Трамп згадаў пра магчымую стаўку мыта у 100%.

Па словах прэзыдэнта ЗША, ён разьлічвае на дасягненьне дамоўленасьцей. Трамп назваў гандаль добрай прыладай для таго, каб спыняць войны.

Таксама Трамп анансаваў пагадненьне з NATO, «па якім мы будзем пастаўляць ім зброю, а яны будуць за гэта плаціць».

Каардынацыяй паставак амэрыканскай зброі Ўкраіне будзе займацца NATO, падкрэсьліў Трамп. "Мы будзем вырабляць узбраеньне, але плаціць за яго будуць яны, ня мы", — сказаў прэзыдэнт ЗША, маючы на ўвазе краіны Эўразьвязу.

Пра якую менавіта зброю ідзе гаворка, ён не ўдакладніў. Раней ён згадваў аб магчымасьці адпраўкі Ўкраіне дадатковых сыстэм СПА Patriot. Прэзідэнт ЗША сказаў, што размова можа ісці аб адпраўцы да 17 такіх сыстэм. Па адкрытых дадзеных, Украіне на дадзены момант было пастаўлена ня менш за 7 установак Patriot.

Раней СМІ пісалі і аб тым, што разглядаецца магчымасьць паставак дальнабойных ракет.

Генэральны сакратар NATO Марк Рютэ, камэнтуючы заяву Трампа, сказаў:

«Гэта сапраўды сур’ёзна. Калі б я быў Пуціным... я б ставіўся да перамоваў больш сур’ёзна [пасьля гэтай заявы]».

Падчас размовы прэзыдэнт ЗША зноў падкрэсьліў, што незадаволены дзеяньнямі Расеі ў адносінах да Ўкраіны. Ён зазначыў, што разьлічваў на падпісаньне мірнага пагадненьня яшчэ два месяцы таму. Яшчэ ў красавіку Ўкраіна пагадзілася на спыненьне агню без папярэдніх умоў, аднак расейскія ўлады фактычна адпрэчылі гэтую прапанову, прапанаваўшы замест гэтага правесьці перамовы без спыненьня баявых дзеяньняў. Два раўнды перамоваў у Стамбуле прынесьлі дамоўленасьці аб абменах палоннымі і целамі загінулых, але не аб спыненьні агню. Невядома, калі адбудзецца новы раунд і ці адбудзецца ён увогуле.

Трамп зноў паўтарыў сваю тэзу аб тым, што Ўладзімір Пуцін вядзе зь ім «прыемныя размовы» па тэлефоне, але пасьля іх адразу ж «ляцяць ракеты на Кіеў». Па словах Трампа, бясплодныя размовы павінны скончыцца, а пачацца рэальныя справы. Пры гэтым прэзыдэнт ЗША выказаў меркаваньне, што Пуцін разумее, што такое «сумленная зьдзелка», у яго не атрымаецца падмануць прэзыдэнта ЗША, і мірнае пагадненьне ўсё ж будзе заключанае.

ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Прэзыдэнт Украіны пасьля сустрэчы са спэцпрадстаўніком прэзыдэнта ЗША Келагам анансаваў узмацненьне ўкраінскай СПА

Абяцаньне адправіць Украіне дадатковыя комплексы СПА Patriot сьведчыць аб зьмене палітыкі, які супадае з заявай Трампа адносна падыходу Вашынгтону да Расеі.

Кіеў даўно прасіў аб прадстаўленьні сыстэм, якія ён лічыць крытычна важнымі для абароны сваіх гарадоў ад расейскіх авіяўдараў, якія Масква ўзмацніла ў апошнія тыдні.

Раней у гэтым месяцы адміністрацыя Трамп абвясьціла аб спыненьні некаторых паставак узбраеньняў Кіеву.

Аднак Трамп, які размаўляў з Пуціным па тэлефоне ня менш за шэсьць разоў з моманту ўступленьня на пасаду, з тых часоў выказвае растучае расчараваньне адмовай Пуціна пагадзіцца на спыненьне агню.

«Мы атрымліваем шмат лухты ад Пуціна. У большасьці выпадкаў гэта вельмі міла, але бессэнсоўна», — заявіў Трамп 8 ліпеня.

Больш рэзкая крытыка Трампа на адрас Пуціна адметная тым, што ён мае шмат пазытыўных і пахвальных выказваньняў пра расейскага лідэра. Трамп называў яго «разумным» і летась заявіў, што ў яго «вельмі добрыя адносіны» з Пуціным.

На мінулым тыдні Трамп ізноў адкрыта раскрытыкаваў Маскву.

«Я расчараваны ў Расеі, але паглядзім, што адбудзецца ў найбліжэйшыя пару тыдняў», — сказаў ён у інтэрвію NBC News.

Злучаныя Штаты паставілі ва Ўкраіну тры батарэі ракет Patriot, усё гэта пры адміністрацыі прэзыдэнта Джо Байдэна. Patriot — адна з самых перадавых сыстэм СПА ў сьвеце, здольная перахопліваць балістычныя і крылатыя ракеты.

Украіна таксама атрымала яшчэ чатыры батарэі Patriot: тры ад Нямеччыны і адну ад групы эўрапейскіх краін.

Канцлер Нямеччыны Фрыдрых Мерц ня выключыў магчымасьці пакупкі Бэрлінам Patriot у Вашынгтона і наступнай пастаўкі іх Кіеву.

Рутэ заявіў, што такія краіны, як Нямеччына, Фінляндыя, Канада, Нарвэгія, Швецыя, Вялікая Брытанія і Данія, заявілі аб намеры закупіць зброю ў рамках новага мэханізму паставак ва Ўкраіну.

Ён сказаў, што «хуткасьць тут мае вырашальнае значэньне», і выказаў надзею, што пастаўкі прымусяць Пуціна «перагледзець» мірныя перамовы.

Падчас свайго двухдзённага візыту ў ЗША Рутэ таксама плянуе сустрэцца з дзяржсакратаром Марка Рубіё, міністрам абароны Пітам Хэгсэтам і членамі Кангрэсу.

Адзін з самых верных саюзьнікаў Трампа, сэнатар Ліндсі Грэм, падтрымаў рашэньне Трампа павялічыць пастаўкі зброі Кіеву, заявіўшы, што «ў найбліжэйшыя дні мы ўбачым рэкордныя пастаўкі зброі, каб дапамагчы Ўкраіне абараніць сябе».

«Адзін з самых вялікіх пралікаў Пуціна — гэта гульня з Трампам. І вось убачыце, у набліжэйшыя дні і тыдні будуць зробленыя маштабныя намаганьні, каб пасадзіць Пуціна за стол перамоваў», — заявіў Грэм у інтэрвію CBS News 13 ліпеня.

«Гэта сапраўдны кавальскі молат, які мае прэзыдэнт Трамп, каб пакласьці канец гэтай вайне», — сказаў ён.

Сэнатар Рычард Блюменталь, які прысутнічаў разам з Грэмам падчас інтэрвію CBS, заявіў, што ў Кангрэсе і сярод эўрапейскіх саюзьнікаў таксама расьце двухпартыйны кансэнсус адносна выкарыстаньня часткі расейскіх актываў на суму 300 мільярдаў даляраў, замарожаных краінамі «Вялікай сямёркі», для дапамогі Кіеву.

«Пара гэта зрабіць», — сказаў Блюменталь.

Сёлета Расея ўзмацніла свае ракетныя і бесьпілётныя атакі, колькасьць якіх павялічваецца з кожным месяцам, пачынаючы са сьнежня, і ў апошнія тыдні ўзмацніла абстрэлы Кіева і іншых гарадоў, адначасова прасоўваючыся на перадавую, хоць і зь вялізнымі стратамі сярод сваіх войскаў.

Вайна Расеі супраць Украіны

  • А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе на просьбу груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах вобласьцяў. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
  • Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб’екты, расейцы пачалі бамбіць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
  • 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фатаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяраў масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
  • З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый і ў Харкаўскай вобласьці.
  • Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якіх Расея не кантралявала.
  • 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
  • У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
  • 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
  • У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпра, Кіева, Харкава, Адэсы і іншых месцаў. Дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя процілегламу боку тэрыторыі бесьпілётнікамі.
  • Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ карпарацыі «Роснефть» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародзкай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
  • 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі думку, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
  • 16–18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
  • 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
  • З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
  • У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
  • 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
  • У красавіку высьветлілася, што мірныя перамовы пакуль ня маюць посьпеху, а тым часам Украіна заявіла, што ведае імёны 155 кітайскіх наймітаў, якія падпісалі кантракты з Расеяй і пайшлі на вайну. Афіцыйны Пэкін заявіў, што сваіх грамадзянаў на вайну не адпраўляў, а наадварот, раіў жыхарам краіны трымацца падалей ад абодвух бакоў.
  • Дзяржаўны ўкраінскі праект «Хачу жыць», які выконвае Каардынацыйны штаб у пытаньнях абыходжаньня з ваеннапалоннымі, у красавіку 2025 году апублікаваў прозьвішчы 742 грамадзян Беларусі, якія з 2023 году ваююць супраць Украіны на баку Расеі, зь іх 96 ужо загінулі.
  • 1 чэрвеня на Дзень расейскай авіяцыі Ўкраіна правяла маштабную апэрацыю «Павуціньне». Служба бясьпекі Ўкраіны зладзіла ўдары па авіябазах па ўсёй тэрыторыі Расеі, зьнішчыўшы дзясяткі расейскіх вайсковых самалётаў. Дакладна невядома, адкуль кіраваліся гэтыя дроны і ці выкарыстоўвалі яны штучны інтэлект для нацэльваньня на расейскія самалёты. Паводле ўкраінскага боку, дахі грузавікоў, дзе хаваліся дроны, адчынялі дыстанцыйна, каб дазволіць квадракоптэрам узьлятаць.
  • Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.